5 Spherical polar coordinates

In spherical polar coordinates ( r , θ , ϕ ) , the 3 unit vectors are r ̂ ̲ , θ ̂ ̲ and ϕ ̂ ̲ with scale factors h r = 1 , h θ = r , h ϕ = r sin θ . The quantities r , θ and ϕ are related to x , y and z by x = r sin θ cos ϕ , y = r sin θ sin ϕ and z = r cos θ . In spherical polar coordinates,

grad f = ̲ f = f r r ̂ ̲ + 1 r f θ θ ̂ ̲ + 1 r sin θ f ϕ ϕ ̂ ̲



If F ̲ = F r r ̂ ̲ + F θ θ ̂ ̲ + F ϕ ϕ ̂ ̲

then

div F ̲ = ̲ F ̲ = 1 r 2 sin θ r ( r 2 sin θ F r ) + θ ( r sin θ F θ ) + ϕ ( r F ϕ )

curl F ̲ = ̲ × F ̲ = 1 r 2 sin θ r ̂ ̲ r θ ̂ ̲ r sin θ ϕ ̂ ̲ r θ ϕ F r r F θ r sin θ F ϕ

Example 25

In spherical polar coordinates, find ̲ f for

  1. f = r
  2. f = 1 r
  3. f = r 2 sin ( ϕ + θ )

    [Note: parts 1. and 2. relate to Exercises 2(a) and 2(c) on page 22.]

Solution
  1. ̲ f = f r r ̂ ̲ + 1 r f θ θ ̂ ̲ + 1 r sin θ f ϕ ϕ ̂ ̲ = ( r ) r r ̂ ̲ + 1 r ( r ) θ θ ̂ ̲ + 1 r sin θ ( r ) ϕ ϕ ̂ ̲ = 1 r ̂ ̲ = r ̂ ̲
  2. ̲ f = f r r ̂ ̲ + 1 r f θ θ ̂ ̲ + 1 r sin θ f ϕ ϕ ̂ ̲ = ( 1 r ) r r ̂ ̲ + 1 r ( 1 r ) θ θ ̂ ̲ + 1 r sin θ ( 1 r ) ϕ ϕ ̂ ̲ = 1 r 2 r ̂ ̲
  3. ̲ f = f r r ̂ ̲ + 1 r f θ θ ̂ ̲ + 1 r sin θ f ϕ ϕ ̂ ̲ = ( r sin ( ϕ + θ ) ) r r ̂ ̲ + 1 r ( r sin ( ϕ + θ ) ) θ θ ̂ ̲ + 1 r sin θ ( r 2 sin ( ϕ + θ ) ) ϕ ϕ ̂ ̲ = 2 r sin ( ϕ + θ ) r ̂ ̲ + 1 r r 2 cos ( ϕ + θ ) θ ̂ ̲ + 1 r sin θ r 2 cos ( ϕ + θ ) ϕ ̂ ̲ = 2 r sin ( ϕ + θ ) r ̂ ̲ + r cos ( ϕ + θ ) θ ̂ ̲ + r cos ( ϕ + θ ) sin θ ϕ ̂ ̲